Historia Nowego piórem Wojciecha Kościńskiego
Historia Nowego piórem Wojciecha Kościńskiego
W połowie grudnia ukazała się publikacja Wojciecha Kościńskiego pod tytułem „Nowe nad Wisłą dziennikarskim piórem 1875-1939r.” Jak pisze we wstępie dr Krzysztof Korda: Wojciech Kościński w swojej książce opisuje przeszłość Nowego z lat 1875–1939, dziennikarskim piórem – jak zaznaczył w tytule. Autor rozpoczyna historię właściwie od 1772 roku, w którym to miasto w wyniku I rozbioru Polski znalazło się pod zaborem pruskim i pozostało w nim przez 148 lat. Przez ten długi czas duch polski w Nowem nie tylko nie zamarł, ale się rozwijał. Zasługa to polskich organizacji, a zwłaszcza ludzi, którzy te organizacje tworzyli. Byli to działacze realizujący pracę organiczną, pracę u podstaw. Autor przywołuje z prasy wiele nazwisk postaci związanych z Ziemią Nowską, których potomkowie do dzisiaj żyją na tym terenie. Tym ciekawsza okaże się praca, kiedy trafi do ich rąk. Autor z kronikarską pasją przywołuje wiele lokalnych wydarzeń wpisujących się w historię Polski pod zaborami czy szerzej w historię Europy XIX i XX wieku: w kwestii dotyczącej działalności Hakaty czy w temacie strajku szkolnego z lat 1906–1907, który wybuchł w obronie nauczania religii w języku polskim po jego usunięciu ze szkół. Strajkowano na niemal całym Pomorzu i, co pokazał autor, także w Nowem. Dzięki działalności polskich organizacji, w dniu 25 stycznia 1920 roku Nowe powróciło do Polski. Rozpoczął się nowy etap życia nadal wielokulturowego miasta. W drugiej części książki autor opisuje dzieje miasta do wybuchu II wojny światowej.
Ciekawy jest pryzmat, przez który opisana jest historia Nowego. Tym pryzmatem a w zasadzie lustrem historii są gazetowe szpalty pomorskich gazet. To z nich autor pełnymi garściami zaczerpnął wiedzę o życiu i działalności naszych przodków. Z ulotnych skrawków notatek prasowych ułożył opowieść o życiu społecznym, administracyjnym i gospodarczym miasta.
Książka Wojciecha Kościńskiego jest elementem obchodów 100 rocznicy powrotu Nowego do Macierzy. Już niebawem książka będzie dostępna do wypożyczenia.